DEEL I: de 10 grootste vijvermythen

Rondom de vijver en het vijveronderhoud zijn talloze mythes en verzorgingstips verweven. Sommige zijn correct, andere kun je gerust vergeten. In onze serie Pond Myths komt u te weten of goedkoop voer van goede kwaliteit is, of koi zich aanpassen aan de grootte van de vijver en hoe u greep krijgt op algen.

Mythe #1: vissen passen zich aan de grootte van de vijver aan

Goudvissen en koi worden nu gekweekt in talloze kleuren en ongewone vormen. Sommige zijn zo mooi dat de ene of de andere vijverliefhebber geen "nee" kan zeggen, ook al heeft de dierenwinkelverkoper duidelijk gewezen op de mogelijke uiteindelijke grootte van de dieren. Zelfs als je eigen vijver bijvoorbeeld maar 300 liter is, moet de kleine koi met je mee naar huis. De buurman zei ooit: Vissen passen hun grootte aan de vijver aan. Deze veronderstelling is echter onjuist. Vissen hebben geen bewuste controlefunctie om hun groei aan te passen aan hun omgeving. Maar waarom wordt die ene vis in de grote vijver van de buren veel groter dan je eigen vis in de balkonvijver, terwijl de vissen van dezelfde dealer komen?

In kleine wateren zijn groeibevorderende stoffen zoals mineralen en vitale stoffen zeer snel opgebruikt omdat de bezettingsdichtheid vaak veel te hoog is. Ook is de zwemruimte vaak zeer beperkt, zodat vrolijk rondzwemmen, wat de spijsvertering en stofwisseling bevordert, nauwelijks mogelijk is. Stoffen die de groei van de vissen vertragen, stapelen zich ook heel snel op. In grote hoeveelheden (meer dan 50 mg/l) is met name het metabolische eindproduct van het filter, nitraat, verantwoordelijk voor een slechte ontwikkeling. In voldoende grote vijvers zijn er alleen al vanwege de ruimte beduidend meer mogelijkheden voor het aanplanten van nitraatafbrekende planten of het gebruik van mineraliserende sierstenen. "Misvorming" is een meer geschikte beschrijving voor deze mythe.

Mythe #2: producten voor persoonlijke verzorging zijn chemisch en schadelijk

"Ik ben geen vriend van chemie in de vijver" - je leest en hoort heel vaak in forums of gesprekken tussen vijverbezitters. Maar zijn het echt chemicaliën die we in de vorm van poeder of vloeistof als verzorgingsmiddel in de vijver gieten? De "middelen van de jaren 80" waren vaak gebaseerd op chemicaliën en hadden alleen als doel om algensporen onvermijdelijk te doden en het water voor een lange tijd te zuiveren. Helaas vernietigden deze middelen ook waardevolle micro-organismen. Sinds enkele jaren is de trend duidelijk richting de natuurlijke manier van leven. De industrie herkende deze trend snel en vervulde de wens van de klant, ook omdat de juridische situatie duidelijk gewijd is aan natuurbehoud en elk jaar veel "oude" actieve ingrediënten verbiedt.

De meeste moderne algendoders of verzorgingsmiddelen bestaan uit puur natuurlijke stoffen die de waterhuishouding in balans brengen omdat er voorheen ongelijke verhoudingen waren tussen vuilopname en afbraak. De belangrijkste ingrediënten zijn bijvoorbeeld monolinuron en kopersulfaat. Koper is een belangrijk onderdeel van het leven. Het is aanwezig in veel voedingsmiddelen zoals vis, slachtafval van herkauwers, noten, koffie en groenten. Zelfs het Federaal Bureau voor Risicobeoordeling beveelt een dagelijkse inname aan. Aan de meeste voeders voor koi en goudvissen wordt ook bewust koper toegevoegd om gebreksverschijnselen te voorkomen. In licht verhoogde concentraties is het echter onverenigbaar met primitieve algen en leidt het tot hun dood.

Ook andere parameters van het water worden op puur natuurlijke wijze gecorrigeerd en verzorgd. De waterhardheidsgraad en de pH-waarde worden behandeld met bicarbonaat en calcium, ook anti-algenpreparaten zijn op mineralenbasis, slibverwijderaars en filterversterkers bestaan uit "goede" reinigende bacteriën. Wanneer u producten van Duitse speciaalzaken koopt, kunt u deze met een gerust geweten gebruiken, zolang u de gebruiksaanwijzing volgt.

Mythe nummer 3: de vijver regenereert zichzelf

Ja en nee! Ter verduidelijking gebruiken we een meer als voorbeeld: Er staan planten op de oever. In de herfst verdorren de bladeren, vallen in het water, zinken naar de bodem, waar ze geleidelijk worden afgebroken door bacteriën in metersdikke substraatlagen en voedingsstoffen aan het water afgeven, die uiteindelijk door algen worden geconsumeerd. Het mijnbouwproces verbruikt mineralen die opnieuw worden opgelost door het natuurlijke gesteente aan de kust of in de bodem van het meer en vervolgens weer beschikbaar zijn voor het ecosysteem. De relatie tussen de hoeveelheid vis en de hoeveelheid water is ongelijk, dus één vis zwemt in enkele duizenden liters water. De zeediepte van 30 meter of meer garandeert een gelijkmatige verdeling van temperatuurzones voor alle bewoners en beschermt tegen oververhitting.

In de vijver wordt het water echter onoverkomelijk gescheiden van de omgeving door de vijverfolie. Natuurlijke kwelbronnen voor nutriënten zijn er dus niet. Meterdikke sedimentlagen ontbreken, waardoor afvalstoffen niet goed kunnen worden benut, zich ophopen en slechte klimatologische omstandigheden veroorzaken. In de meeste vijvers is er ook een (extreme) overbezetting van vissen. Het vuilafbraakproces moet op volle toeren draaien, zoals een motor op vol gas.

Deze omstandigheden leiden tot een zeer hoog "verbruik" van vitale stoffen, die vijverliefhebbers echter zelden voldoende toevoegen. Het systeem is dus niet rond en leidt tot ineenstorting zonder "kunstmatige" correctie. Deze correcties zijn nodig omdat elke vijver van het klassieke type met vijverfolie, filtersysteem etc. nog kunstmatig is. Hoewel er vijvers zijn die jarenlang hebben gedijen zonder uitgebreide verzorging (producten), brengt dit gevaren met zich mee die vaak worden onderschat. Op een gegeven moment zijn de elementaire voedingsstoffen opgebruikt, zodat het bekende kantelen van de vijver van de ene op de andere dag kan plaatsvinden.

Hoe voorkom je dit? Voer regelmatig watertesten uit (wekelijks tot maandelijks), voer voldoende gedeeltelijke waterverversing uit (ca. 10% per maand) en zorg ervoor dat het water voldoende hard is (KH minimaal 5°).

Mythe nummer 4: eten is eten

Natuurlijk kun je je vissen goedkoop voer geven, maar als je je afvraagt waarom anderen zoveel meer betalen voor vijvervoer, dan is het antwoord heel simpel: duur voer is goedkoper!

Voer in het midden tot hogere prijssegment kost in eerste instantie wat meer geld omdat eiwit als grondstof zijn prijs heeft. Eiwit, dit is niets nieuws, geeft veel energie, is licht verteerbaar voor het lichaam en houdt je bijzonder lang vol. Goed goudvis- en koivoer is meestal in de vorm van korrels of korrels, zodat een liter korrel tien keer zoveel energie kan bevatten als een liter geschuimd stickvoer.

Als u bijvoorbeeld vier handenvol stokjes per dag zou voeren, zou één borrelglas met gepelleteerd voer voldoende zijn om de dieren vol te houden. De hoeveelheden excreties zijn dienovereenkomstig lager, omdat eiwitrijk krachtvoer bijna volledig wordt benut. Minder uitwerpselen betekent minder vuil/algenvoedingsstoffen, je hoeft het filter minder vaak schoon te maken, minder geld uit te geven aan anti-algenproducten, je vissen veel mooier van kleur te zien zwemmen en minder last te hebben van visziektes en slibophoping in het algemeen.

Tip: Let ook op de bijbehorende informatie over de watertemperatuur van het voedsel op de verpakking! De voedingswaarde is - bij goed voer - aangepast aan de respectievelijke seizoenen. Zomervoedsel in de lente is als een vette pizza direct na een zero-dieet.

Mythe nummer 5: koi zijn gevoeliger dan goudvissen

Dat is niet goed! Ze vereisen bijna dezelfde waterparameters als goudvissen en lijken anatomisch erg op hen. Koi worden alleen op een minder diervriendelijke manier verzorgd. In dit verband moet u weten dat koi een zeer hoge stofwisseling en energiebehoefte hebben. Als de koikarper hier geen aandacht aan schenkt en slechts zelden voedert of inferieur voer aanbiedt, zijn gebreksverschijnselen de echte oorzaak van veel voorkomende ziekten die zelden op tijd worden herkend om te kunnen worden genezen. Ook de mogelijke eindmaat tot 120 m wordt zelden overwogen.

Als maatstaf voor een voldoende grote vijver zijn er verschillende vuistregels, van waaruit een basis is vastgesteld: een koivijver moet minimaal 5.000 liter bevatten. Aangezien Koi groepsdieren zijn die met elkaar communiceren, moet de groep uit minimaal 3-4 dieren bestaan. Per dier wordt 1.000 liter gereserveerd, zodat een groep Koi 8.000-9.000 liter ruimte nodig heeft. Ter vergelijking: een enkele koi van 20 cm lang zal ongeveer evenveel poepen als 30-50 goudvissen van dezelfde grootte. Als je het filtersysteem niet aanpast aan deze afmetingen, zal de kiemdruk in het water enorm toenemen. Een rokerige en overvolle feestzaal zou een vergelijkbaar kamerklimaat hebben. Als u deze instructies opvolgt, blijft uw koi gezond en vergeeft u kleine foutjes in de verzorging.

Hier kom je bij het tweede deel van de grootste vijvermythes.