Paarden voeren met muesli en co.

De meeste mensen vinden het leuk om hun dieren te voeren. U ook? Onze paarden hebben immers altijd honger en zijn daarom blij met elke voeding of traktatie. Maar is dat goed? Wat hebben onze paarden precies nodig? We leggen je uit hoe het ideale paardenvoer eruitziet en welk aanvullend voer je je paard moet geven.

Altijd hongerig

Het is waar: paarden hebben altijd honger. Dit komt doordat hun spijsvertering is gericht op een constante voedselopname. Hun maag heeft maar een kleine inhoud (15-20 liter) en kan maar vrij kleine hoeveelheden voedsel opnemen. De ingewanden van onze paarden zijn daarentegen lang - het caecum alleen al meet ongeveer 70 centimeter - en kunnen idealiter kleine hoeveelheden vezelrijk voer verteren.

Voedertijd

Paarden moeten zo lang mogelijk op hun voer kauwen, wat ideaal is voor hun maag en darmen. Lange perioden zonder eten leiden tot maagproblemen zoals maagzweren. Paarden kauwen echter niet zo lang op haver of korrels: voor een liter haver hebben ze ongeveer tien minuten nodig, voor dezelfde hoeveelheid gemiddelde muesli hebben ze twee keer zo lang nodig. De eettijden voor hooi en stro worden gegeven als een uur per kilo, wat ideaal is. Sommige kandidaten zijn zeker sneller, daarom hebben bijvoorbeeld hooinetten bewezen de voedertijden te verlengen. Ruwvoer mag daarom nooit worden vervangen door teveel krachtvoer en is een voorwaarde voor een gezond paard.

Calorieën tellen bij het voeren van paarden

Wat gek klinkt omdat je het alleen kent van diëten voor mensen om af te vallen, is eigenlijk ook belangrijk voor paarden. Bij het voeren van paarden moet je eigenlijk letten op de calorie-inname. Hoewel paarden voldoende ruwvoer nodig hebben, hebben veel paarden krachtvoer zoals haver, gerst of muesli nodig om van voldoende energie te worden voorzien voor de vereiste prestatie of groei. De energie -inhoud, die wordt aangegeven in megajoules, moet op de voerverpakkingen voor paardenvoer worden vermeld. Daarnaast is daar het gehalte aan verteerbaar ruw eiwit in grammen te vinden. Een grove vuistregel is twee gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht als bovengrens: dat betekent dat een paard van 500 kilogram niet meer dan 1000 gram eiwit mag krijgen.

Paardenvoeding: altijd op behoefte gebaseerd

Hoeveel energie een paard werkelijk nodig heeft, hangt natuurlijk af van leeftijd, ras en werkprestaties. Opgroeiende paarden en pony's of drachtige merries of merries met veulens hebben over het algemeen meer voer nodig dan volwassen paarden. Bij gepensioneerde paarden neemt de behoefte dan vaak weer toe. Ook het ras speelt een rol: een volbloed heeft vaak een hogere energiebehoefte dan een Fjordpaard.

Maar vooral het daadwerkelijke werkvermogen is belangrijk: een rijpony van 400 kg heeft zonder arbeid slechts ca. 54 megajoule en ca. 268 g verteerbaar ruw eiwit nodig, bij lichte arbeid ca. 54 - 67 megajoule en ca. 270 -335 g verteerbaar ruw eiwit en met zwaar werk ongeveer 81 -107 megajoule en ongeveer 405 - 535 g verteerbaar ruw eiwit.
Een warmbloedig dier van 600 kg heeft slechts ongeveer 73 megajoule en ongeveer 363 g verteerbaar ruw eiwit nodig zonder arbeid, ongeveer 73-91 megajoule en ongeveer 365-455 g verteerbaar ruw eiwit met lichte arbeid, en ongeveer 109-1467 megajoule en ongeveer 545- 725 g verteerbaar ruw eiwit met zwaar werk verteerbaar ruw eiwit.

Bij de beoordeling van de werkprestaties schat men al snel verkeerd in: alleen moeilijke springproeven, lange, langdurige veldritten, uithoudingsritten, enz. tellen echt als zwaar werk. De meeste recreatiepaarden doen licht werk, dat is ongeveer een ontspannen rit van een uur.

Vitamines en mineralen

U weet waarschijnlijk dat een gezonde voeding vitamines en mineralen bevat. Dat geldt natuurlijk ook voor onze paarden. Calcium, fosfor, magnesium, natrium, kalium en chloor zijn belangrijk voor het gezond houden van paarden en zijn niet voldoende beschikbaar met een zuiver hooi- en havervoer. Bij jonge paarden veroorzaakt calciumtekort bijvoorbeeld botmisvormingen, kalium veroorzaakt spierzwakte en magnesium kan ervoor zorgen dat spieren beven en springerig worden. Natriumgebrek is niet ongewoon, de paarden vertonen verschillende symptomen zoals verlies van eetlust, vuil eten en een slechte bloedsomloop. Natrium- en chloortekorten kunnen worden gecorrigeerd met een eenvoudige liksteen voorkomen. Calcium wordt gevonden in alfalfahooi en ruwvoer, terwijl fosfor wordt gevonden in haver en gerst - daarom hebben de meeste paarden de neiging om te veel fosfor binnen te krijgen.

De behoefte aan mineralen, zoals die aan sporenelementen, hangt af van de inspanning van uw paard en natuurlijk van zijn grootte en gewicht. Sporenelementen omvatten ijzer, koper, zink, mangaan, kobalt, jodium en selenium. Deze sporenelementen mogen niet naar believen aan het voer worden toegevoegd. Een overmaat aan ijzer, dat bijvoorbeeld nodig is voor de bloedvorming, belemmert het gebruik van fosfor. Koper is nodig voor de vorming van zenuwen, bloed, pigment en bindweefsel. Zelfs als het teveel wordt uitgescheiden, kan het de lever beschadigen. Zink is niet alleen nodig voor de huid, slijmvliezen en hoeven, maar ook voor de stofwisseling. Mangaan is belangrijk voor de mineraal- en vetstofwisseling en paarden worden doorgaans net zo goed verzorgd ermee zoals ze zijn met kobalt. Jodium maakt deel uit van de schildklierhormonen en mag niet ongecontroleerd worden gegeven. De natuurlijke aanvoer hangt af van de regio: bij de Noordzee bevat de bodem en dus de groene planten voldoende jodium, bij de Alpen kan het te weinig zijn. De seleniumvoorraad is ook afhankelijk van het seleniumgehalte in de bodem.

Het is niet altijd mogelijk om precies in te schatten hoe uw paard wordt gevoerd: Voordat u het paard bijvoert, raadpleegt u daarom altijd de dierenarts, die door middel van een bloedonderzoek duidelijk kan maken wat uw paard precies nodig heeft!

(Bron: Berger, Margot: Paarden voeren. Kosmos Verlag, 2001)

Silke behling is freelance redacteur en werkt in zowel de boeken- als de tijdschriftensector. Haar publicaties variëren van specialistische boeken tot tijdschriftartikelen. Als gediplomeerd lerares is het gebied van onderwijs en kinderen bijzonder belangrijk voor haar, daarom schrijft ze al vele jaren voor het kindertijdschrift "Piaffino". Als gediplomeerd paardenfysiotherapeut (DIPO) biedt ze ook acupunctuur en fysiotherapie aan voor paarden en honden in de omgeving van Osnabrück. Ze geniet van haar vrije tijd met haar nu 24-jarige Arabische paard El Santee, met wie ze tot 120 kilometer lange endurance wedstrijden reed, en haar twee honden Lotta en Easy.