Lijst honden: legaal hondenracisme?
Als kleine dierenarts en hondenbezitter tegelijk houdt de voortdurende discussie over de zogenaamde vechthonden - of lijsthonden - mij persoonlijk al lang bezig. In het volgende wil ik u inzicht geven in mijn persoonlijke standpunt.
Waar komt de indeling in "lijsthonden" en "normale honden" vandaan?
Eén vraag drijft me vooruit: hoe heeft dit kunnen gebeuren? Wie kwam in godsnaam op het idee om een lijst te maken met namen van hondenrassen die in sommige deelstaten vanaf hun geboorte algemeen als kwaadaardig worden beschouwd? Gewelddadige mensen worden ook niet geboren. Of zijn er schuldige baby's?
Niemand met bewezen expertise in de gedragsbiologie van honden heeft ooit gesuggereerd dat agressie genetisch gemanipuleerd is. Bovendien is er geen enkele deskundige die beweert dat gedragspatronen erfelijk zijn. Het is meermaals wetenschappelijk bewezen dat het gedrag van elk individu uitsluitend wordt gegenereerd door ervaring en opvoeding. Niet door genen. Je zou het hele ding "hondenracisme" kunnen noemen. Omdat het net zo racistisch zou zijn om te beweren dat mensen met een donkere huidskleur over het algemeen gewelddadiger zijn dan mensen met een lichte huidskleur.
Lang verouderde regels
Dus toen politici anno 2000, na de dodelijke bijtaanval door twee honden van een eerder veroordeelde crimineel, ronduit activisme begonnen met de invoering van de raslijst, is dit voor mij misschien nog wel te begrijpen. Zelfs als er toen en nu geen bewijs was van een genetische neiging tot agressie bij individuele hondenrassen.
Het verbaast me echter dat deze willekeurige lijsten vandaag, 20 jaar later, nog steeds geldig zijn in sommige deelstaten, hoewel er geen bewijs is van genetisch bepaalde agressie.
Probleemoplosser hondenbelasting?
De vaststelling van de hondenbelasting is onder andere vaak gekoppeld aan de vechthondenlijsten. In sommige steden en gemeenschappen worden pogingen ondernomen om de gebieden van de vermelde hondenrassen te bevrijden door deze rassen exorbitant hoog te belasten. Waar op sommige plaatsen een niet-geregistreerde hond wordt belast voor net geen 100€ per jaar, kan een zogenaamde aanvalshond tot 1500€ per jaar aan hondenbelasting kosten.
Overigens is deze belasting niet geoormerkt - dit betekent dat de inkomsten die hiermee worden gegenereerd niet ten goede komen aan het hondenbezit in de omgeving. In plaats daarvan kunnen de inkomsten die op deze manier worden gegenereerd, voor heel andere maatregelen worden gebruikt. Deze procedure lijkt in veel steden en gemeenschappen in het hele land een beproefd middel te zijn om ofwel het aantal honden op de lijst rigoureus te verminderen of de eigenaar zo veel mogelijk financieel te beroven.
Mijn ervaring in 20 jaar als dierenarts
Ik ben nu bijna 20 jaar werkzaam in het veterinaire beroep (zowel als dierenarts als dierenarts), maar ben nog nooit een enkele agressieve lijsthond tegengekomen. Helemaal in tegenstelling tot de volledig ongetrainde kleine honden, die niet bepaald zeldzaam zijn. Ik kan alleen maar vermoeid glimlachen bij het argument dat die schattige pluisjes geen kwaad kunnen. Op een gegeven moment ben ik de tel kwijtgeraakt van het aantal keren dat ik zonder waarschuwing in mijn handen of gezicht ben gebeten door deze mini-bankwolven.
In Noordrijn-Westfalen mogen honden met een schouderhoogte van minder dan 40 cm en een lichaamsgewicht van minder dan 20 kg legaal worden gehouden, zelfs zonder bewijs van bekwaamheid. Waar is de logica daarin?
Onderwijs is alles en nog wat
Overigens gaat het argument dat sommige zogenaamde vechthonden een verhoogde beet hebben niet op omdat ik, zoals hierboven vermeld, er nog nooit een heb gezien die er gebruik van zou hebben gemaakt - de kleine, o zo schattige schoothondjes aan de andere kant hand, heel vaak. Onderwijs is hier de maatstaf van alle dingen.
Ter vergelijking: een auto met veel pk's is niet gevaarlijker dan een gezinsstationwagen.
Als het nieuws (of zelfs een video) van een bijtincident viraal gaat, kan men ervan uitgaan dat de dader een lijsterhond is die is 'bewapend' door een volledig incompetente en misleide eigenaar.
De media storten zich graag op dergelijke incidenten - de reputatie van deze rassen is de afgelopen jaren zwaar beschadigd door hen. Aan de andere kant worden de meest voorkomende bijtaanvallen op honden en mensen veroorzaakt door de onbetwiste leider, de Duitse herdershond. Niemand wil dit zien, omdat ze als 'ongevaarlijk' worden beschouwd. In tegenstelling tot de SoKa's hebben deze rassen, die over het algemeen niet ongevaarlijk zijn, een sterke lobby, die zich helaas niet heeft ingezet voor de gelijkheid van hondenrassen sinds de introductie van hondenracisme - een echte schande en onbegrijpelijk voor mij.
Mijn conclusie
Ook al pleit ik er geenszins voor om de lijsten uit te breiden met rassen die eigenlijk vaak bij bijtincidenten betrokken zijn, toch zouden politici serieus moeten overwegen of het niet tijd wordt dat het volstrekt onterechte en ongegronde racisme op de lange baan wordt geschoven.
Hoe zit het met de individuele beslissing voor elk dier of het als gevaarlijk wordt geclassificeerd? Het invoeren van een hondenlicentie voor elke hond (ongeacht het ras) is slechts een van de vele opties.
Aangezien dit artikel tot nu toe grotendeels mijn mening over dit onderwerp vertegenwoordigt, zou nu een concluderend argument tegen deze lijsten moeten volgen - in de vorm van onweerlegbare feiten - de beetstatistieken:
In elke statistiek die tot nu toe is gepubliceerd (ongeacht de periode van tijd, ongeacht in welke deelstaat), zogenaamde aanvalshonden een absoluut ondergeschikte rol spelen - meestal wordt aanzienlijk meer dan 90% van alle verwondingen aan mens en dier veroorzaakt door niet-geregistreerde hondenrassen. Het aantal bijtincidenten is
de afgelopen decennia (na invoering van de lijsten) zelfs vrij constant geweest.
De lijsten die zijn ingevoerd voor de wettelijke regulering van hondenbeten hebben over de hele linie gefaald, omdat ze niet tot een significante vermindering konden leiden en daarom eens en voor altijd zouden moeten worden afgeschaft.