Teken: 10 feiten op een rij

Teken zijn vervelend en kunnen schadelijke ziekteverwekkers overbrengen. Er bestaat niet zoiets als 100% bescherming tegen tekenbeten. Met een paar beschermende maatregelen kan het risico echter worden verminderd. Hoe u uw viervoeters kunt beschermen, leest u hier.

1. Basis

Teken zijn bloedzuigende spinachtigen en wachten in struiken, gras en struiken op passerende prooien. Ze vallen af en toe op de gastheer en kruipen naar een geschikte bloedzuigende plek. Terwijl ze zich voeden met de gastheer, kunnen ze via hun speeksel gevaarlijke ziekteverwekkers overbrengen. Bijvoorbeeld de ziekte van Lyme en door teken overgedragen encefalitis (FSME), waardoor een tekenbeet niet alleen vervelend maar ook gevaarlijk is.
Het ongedierte gedijt in warme en vochtige omgevingen en is meestal het meest actief tussen maart en september. Afhankelijk van de soort kunnen ze echter ook veel eerder of langer actief zijn. Sommige tekensoorten, zoals de gewone bosteek, worden actief bij temperaturen net boven het vriespunt. Preventie en bescherming zijn er dus niet alleen in de zomer.

2. Over vaccinatie

Ja, er zijn tekenvaccinaties voor uw geliefde viervoeters. Deze beschermen echter over het algemeen niet tegen tekeninfestaties, maar ontwikkelen alleen antistoffen tegen de infectieziekte Lyme. In het algemeen is vaccinatie natuurlijk niet verkeerd. Dierenartsen raden echter niet altijd vaccinatie aan. De reden hiervoor is dat viervoeters die al in aanraking zijn gekomen met een ziekteverwekker van de ziekte van Lyme, gevaarlijke nierinfecties kunnen krijgen als ze zich daarna laten vaccineren.

3. Tikcontrole inclusief strelen

Elke lange wandeling moet worden gevolgd door een grondig onderzoek van het dier. Het is vervelend, maar het is de beste manier om tekenbeten en aanverwante ziekten te voorkomen. Teken bijten meestal pas na enkele uren omdat ze, afhankelijk van de vacht en lichaamsdeel, enige tijd nodig hebben om door de vacht tot op de huid te graven. U dient uw dier daarom tijdens de keuring goed te voelen en goed te onderzoeken; een kam kan helpen bij een lange vacht. Met voldoende gevoeligheid en geduld is tekencontrole niet alleen nuttig, maar ook prettig voor je lieveling.

4. Delicaat bij het verwijderen van teken

Wat echt belangrijk is bij het verwijderen van teken, of je nu een tang, een haak of een tekenstrik gebruikt, is de juiste "verpakking" van de spinachtige. Dit vereist een zekere gevoeligheid. Het hulpmiddel moet zo dicht mogelijk bij de huid worden aangebracht, zodat de teek op het hoofd wordt gevangen en niet wordt samengedrukt of zelfs op het lichaam wordt aangebracht. In dit geval kan het voorkomen dat de teek niet volledig wordt verwijderd. Een ander criterium is de druk op de teek bij het verwijderen, die net zo groot kan zijn dat de teek niet uit het gereedschap glijdt. Als de druk te groot is, kan de gestreste teek meer giftig speeksel uitstoten. Als je (langzaam maar gestaag) trekt, hoef je de plagen niet per se te draaien, ze schroeven zich immers niet met een draad in de huid.

Als een deel van de teek in het dier vastzit, is dit niet per se gevaarlijk. Normaal gesproken zal de rest na verloop van tijd vanzelf verdwijnen. Als het getroffen gebied echter ontstoken raakt, moet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd en niet wachten op zelfgenezing.

Zelfs als je walgt van het ongedierte, mag je in geen geval proberen de teek in olie te verdrinken of lijm en nagellak (verwijderaar) te gebruiken om het op de gastheer zelf te doden. Deze stoffen belasten de teek alleen maar, waardoor er nog meer speeksel in de wond komt, dat gevaarlijke ziekteverwekkers kan bevatten.

5. Na verwijdering

Nadat de teek is verwijderd en de bijtplaats is gedesinfecteerd, kunt u opgelucht ademhalen, maar u moet de plaats nog een tijdje blijven observeren. Vooral in risicogebieden kan de teek tijdens het zuigen van bloed schadelijke ziekteverwekkers hebben geïnjecteerd. Bij de ziekte van Lyme treedt bijvoorbeeld roodheid op rond de prikplaats, die in de loop van de tijd toeneemt; de prikplaats kan ook ontstoken en etterig worden. Als u een huidreactie of een verandering in het gedrag van het dier opmerkt (sommige symptomen van TBE-virussen zijn vergelijkbaar met een naderende griep), moet u zeker naar de dokter gaan om een eventuele infectie te diagnosticeren en te voorkomen dat deze verergert.

6. Chemisch middel #1: spot-on preparaten

Spot-on preparaten zijn insecticiden die tussen de schouderbladen van de viervoeter worden gedruppeld en zich over de huid van het dier verspreiden. Het doel is zowel het afschrikken als het losmaken van reeds aangehechte teken. De meeste spot-on preparaten zijn vanwege de ingrediënten niet geschikt voor puppy's en jonge dieren en ook bij volwassen dieren moet tolerantie in acht worden genomen.

Alvorens spot-on preparaten te gebruiken, dienen de gebruiksaanwijzingen in acht te worden genomen, omdat elk preparaat een andere werking heeft en anders wordt verdragen; De toepassingsintervallen kunnen ook sterk verschillen van remedie tot remedie: naleving is echter absoluut noodzakelijk, omdat elke pauze het risico op teken opnieuw verhoogt.

7. Chemische #2: tekenafstotende halsbanden

Anti-tekenkragen, die het dier draagt naast de "normale" halsband, bevatten insecticiden en acariciden. De actieve ingrediënten komen continu en gedurende een lange periode vrij in de vetfilm van huid en vacht en verspreiden zich over het huidoppervlak. Hun actieve ingrediënten dienen, net als bij spot-on preparaten, om het zenuwstelsel van teken te verstoren om ze te laten scheiden van de gastheer.

Tekenhalsbanden zijn ook niet geschikt voor zeer jonge dieren en kunnen bijwerkingen veroorzaken, daarom is het belangrijk om aandacht te besteden aan de gebruiksadviezen.

8. Kruidengeneesmiddelen om teken te bestrijden

Er zijn verschillende kruidensupplementen die teken kunnen helpen afweren, zoals oliën, sprays en lotions die combinaties van kruidenextracten bevatten die teken en ander ongedierte moeten afschrikken. Een voorbeeld hiervan is Bogacare, waar onder andere neemextract, citronella en kruidnagelbloemolie in zitten. Een vergelijkende studie aan een Zwitserse universiteit toonde zelfs aan dat deze combinatie van actieve ingrediënten minstens zo effectief is als insecticiden die al tientallen jaren worden gebruikt.

Een ander voorbeeld van natuurlijke tekenpreventie is knoflook - vers, in bulk of in tabletvorm. Inmiddels is bewezen dat een regelmatige hoeveelheid knoflook in het voer de lichaamsgeur van de viervoeter zodanig verandert dat deze minder aantrekkelijk is voor teken. Wel moet je goed op de hoeveelheid letten, want grote hoeveelheden knoflook zijn schadelijk voor honden.

Onder de middelen waarvan de werking controversieel is, zijn bijvoorbeeld barnsteenkettingen, homeopathische middelen of zogenaamde ticclips: kleine metalen plaatjes die met een speciale coating zouden moeten helpen tegen tekenbesmetting.

9. Risico op overdosering en allergieën

Bescherming en preventie door in de handel verkrijgbare preparaten, maar ook kruidengeneesmiddelen zijn alleen nuttig bij gebruik in de juiste dosering. Als de hoeveelheid overdreven wordt, kan de goedbedoelde bescherming ook averechts werken. Met alle voorzichtigheid moet de nadruk liggen op het volgende: De meeste middelen die worden gebruikt zijn chemicaliën die bijwerkingen kunnen veroorzaken zoals roodheid van de huid, misselijkheid, lusteloosheid, haaruitval en jeuk. Gebruik a.u.b. alleen goed gedoseerd. Gevaarlijke interacties kunnen ook optreden in combinatie met andere actieve ingrediënten.

Het volgende moet worden verduidelijkt: Heeft uw dier allergieën of intoleranties veroorzaakt door anti-tekenmiddelen? Uw dierenarts kan u helpen beslissen welke remedies u moet gebruiken.

10. Weet waar je bent

Een ander belangrijk punt is dat u moet omgaan met de algemene verspreiding en het risico op TBE-infectie. In apotheken of op internet zijn er speciale "tekenverspreidingskaarten" die laten zien waar het risico op beet en infectie bijzonder hoog is. De algemene verspreiding van teken in Duitsland treft vooral Midden- en Zuid-Duitsland, maar over het algemeen komen teken bijna overal voor, zelfs waar je ze niet zou verwachten. Het TBE-risico ziet er hetzelfde uit: u moet zich bewust zijn van het risico op ziekte, vooral in Beieren en Baden-Württemberg, evenals in Hessen, Thüringen, Rijnland-Palts en Saarland. Als u op vakantie wilt, kunt u op internet ook kaarten van heel Europa vinden.