Leptospirose kan veel dieren treffen, van wild tot gedomesticeerd. Het komt zelden voor bij katten, maar komt vaker voor bij honden. Leptospirose is een zoönotische ziekte, wat betekent dat het van dier op mens kan worden overgedragen. Leptospirose bij mensen kan griepachtige symptomen veroorzaken en zelfs overgaan in een ernstige ziekte met nier- of leverfalen of meningitis.
Wat is leptospirose?
Leptospirose is een bacteriële ziekte die wordt veroorzaakt door een complexe groep nauw verwante bacteriën van het geslacht Leptospira. Er zijn verschillende soorten die op verschillende locaties voorkomen en die bepaalde soorten meer aantasten dan andere. Leptospira- bacteriën overleven vooral goed in warme, vochtige gebieden en worden vaak aangetroffen in stilstaand water zoals vijvers. Wilde dieren, waaronder stadsdieren, kunnen Leptospira bij zich dragen . Daarom lopen honden met een grotere kans op blootstelling aan besmet water en blootstelling aan wilde dieren en hun urine een groter risico. Dit omvat honden die op het platteland leven of honden die veel tijd buitenshuis doorbrengen, zoals jachthonden. Er hebben zich ook uitbraken voorgedaan in steden als Boston en NYC.
Tekenen en symptomen van leptospirose bij honden
De ernst van de symptomen varieert en hangt af van de hond (leeftijd, immuunrespons, vaccinatiestatus), de Leptospira- stam en andere factoren. Ernstige gevallen kunnen dodelijk zijn. Tekenen en symptomen kunnen zijn:
- Koorts
- Gewrichts- of spierpijn (dit kan zich uiten als onwil om te bewegen)
- Verminderde eetlust en lethargie
- Misselijkheid
- Overmatig drinken
- Frequent urineren, soms gevolgd door gebrek aan urineren
- Geel worden van het tandvlees, de vliezen rond de ogen en de huid (geelzucht)
Oorzaken van leptospirose
Canine leptospirose is niet beperkt tot honden van grote rassen, reuen of honden met een overwegend buitenleven. Zowel landelijke als stedelijke honden kunnen gevaar lopen door stedelijke dieren in het wild, zoals knaagdieren die de bacteriën kunnen dragen. De meeste infecties vinden plaats in de zomer en vroege herfst, en uitbraken volgen soms op regen of overstromingen. Leptospira- bacteriën worden uitgescheiden in de urine van geïnfecteerde dieren, hoewel ze ook in andere lichaamsvloeistoffen en weefsels kunnen worden aangetroffen. Honden kunnen besmet raken door blootstelling aan besmet water (zowel door inslikken als contact met slijmvliezen of beschadigde huid), blootstelling aan urine van een besmet dier (bv. besmet voedsel, beddengoed, aarde, enz.), bijtwonden en inname van weefsels van besmette dieren.
Zodra Leptospira- bacteriën in het lichaam komen, verspreiden ze zich naar vele soorten weefsels. Het immuunsysteem kan de bacteriën uit het grootste deel van het lichaam verwijderen, maar de bacteriën kunnen zich "verstoppen" in de nieren en de bacteriën kunnen gedurende vele maanden na infectie in de urine worden uitgescheiden. Behandeling met antibiotica kan langdurige uitscheiding in de urine helpen voorkomen.
Diagnose van leptospirose
De meest gebruikelijke manier om leptospirose te diagnosticeren, is door in de loop van de tijd toenemende niveaus van antilichamen tegen Leptospira te vinden met behulp van een test genaamd MAT (microscopische agglutinatietest). Een enkele antilichaamtest kan positief zijn vanwege eerdere blootstelling aan Leptospira- bacteriën (bijvoorbeeld een infectie zonder symptomen) of vaccinatie. Zo vaak wordt de test 2 tot 4 weken na vermoedelijke leptospirose-infectie herhaald. Uw dierenarts kan ook een PCR- of Lepto SNAP-test voorstellen.
Het is ook belangrijk op te merken dat leptospirose op veel andere ziekten kan lijken, dus vaak is er een verscheidenheid aan diagnostiek nodig om andere mogelijke oorzaken van de klinische symptomen van uw huisdier uit te sluiten. Dit kunnen röntgenfoto's, diverse bloed- en urineonderzoeken en echografie zijn.
Behandeling
Antibiotica worden gebruikt om Leptospira- bacteriën te doden en worden vaak in twee fasen gegeven: één type antibioticum om de eerste infectie te behandelen, gevolgd door een ander soort antibioticum om de verspreiding van bacteriën in de urine tegen te gaan. Hoe eerder de behandeling wordt gestart, hoe beter.
De meeste gevallen van leptospirose vereisen agressieve intraveneuze vloeistofbehandeling, antibiotica en medicijnen om braken te verminderen en andere effecten van nier- en leverfalen te behandelen. Afhankelijk van de ernst van de ziekte is de behandeling niet altijd succesvol als er sprake is van orgaanfalen. Zodra nier- of leverfalen aanwezig is, is de prognose voor herstel slechter.
Hoe leptospirose te voorkomen?
Vaccins tegen leptospirose zijn beschikbaar en worden aanbevolen in gebieden waar leptospirose veel voorkomt. De vaccins worden alleen geproduceerd voor een paar specifieke Leptospira- variëteiten en bieden geen langdurige immuniteit, dus moeten ze jaarlijks worden herhaald.
Hoewel de vaccins niet 100 procent effectief zijn en niet tegen alle soorten leptospira beschermen, wordt vaccinatie toch aanbevolen om een mogelijk ernstige ziekte te helpen voorkomen die op mensen kan worden overgedragen. Aanbevolen vaccins en vaccinatieschema's moeten met uw dierenarts worden besproken op basis van de risicofactoren van uw hond. Maatregelen ter bestrijding van knaagdieren verminderen de kans op infectie, en in gebieden waar leptospirose veel voorkomt, kan het ook helpen om te voorkomen dat honden in vijvers en langzaam stromend water zwemmen.
Menselijke overdracht
Leptospirose kan bij mensen griepachtige symptomen veroorzaken, die in sommige gevallen kunnen uitgroeien tot een ernstige ziekte. Als mensen die in contact komen met een hond met de diagnose leptospirose ziek worden, moet u de ziekte van de hond melden bij zorgverleners (als vuistregel is het altijd een goed idee om blootstelling van huisdieren aan zorgverleners te vermelden wanneer mensen in de familie ziek is of een gecompromitteerd immuunsysteem heeft).
Als bij uw huisdier echter leptospirose is vastgesteld, zijn de volgende stappen om infecties te voorkomen:
- Vermijd contact met urine indien mogelijk en draag beschermende kleding (handschoenen, enz.) als u met urine moet omgaan.
- Pas goede hygiëne toe, inclusief zorgvuldig handen wassen.
- Desinfecteer oppervlakken waar geïnfecteerde huisdieren hebben geplast (antibacterieel ontsmettingsmiddel of verdunde bleekoplossing).
- Volg het advies van uw dierenarts voor de behandeling en zorg ervoor dat alle medicijnen worden gegeven zoals aangegeven.
