Urinewegaandoeningen bij katten
Tegenwoordig merk je waarschijnlijk niet van je kat dat hun voorouders ooit woestijnbewoners waren. De katten, die door de oude Egyptenaren als heilig werden beschouwd, begonnen hun triomftocht naar onze huizen en harten vanuit dorre en dorre streken. Pas op het tweede gezicht merk je misschien een eigenschap op die onze katten uit deze tijd hebben behouden: ze drinken heel weinig.
Wat een groot voordeel was toen je in de woestijn woonde, heeft tegenwoordig vaak ernstige gevolgen. Katten concentreren hun urine zeer sterk om hun behoefte aan water te verminderen. De kans op nier- of urinewegaandoeningen is waarschijnlijk vele malen groter bij katten dan bij honden.
De belangrijkste ziekten van de urinewegen
Eerst willen we u een kort overzicht geven van de structuur van de urinewegen. Dit omvat de twee nieren, de urineleiders, de blaas en de urethra. De belangrijkste taak van de nieren is om gifstoffen uit het bloed te filteren. Deze worden met de urine weggespoeld. De urine wordt dus geproduceerd in de nieren en via de urineleiders (één urineleider per nier) naar de blaas getransporteerd. Het dient als opslagplaats voor urine totdat het via de urethra wordt uitgescheiden. Het is niet altijd mogelijk om urinewegaandoeningen duidelijk van elkaar te onderscheiden, omdat het een vaak tot het ander kan leiden en de overgangen vaak vloeiend zijn. Om het u gemakkelijker te maken te begrijpen, willen we ze hier in een lijst aan u presenteren. Vermoedt u dat uw huisdier ziek is of heeft u nader advies nodig?
Urinestenen (urolithiasis)
Afhankelijk van de lokalisatie van de optredende urinestenen spreekt men van nier- of blaasstenen. Hun vorming in de urine wordt beïnvloed door vele factoren. Aanvankelijk ontstaan er kleine kristallen, die dan grotere stenen worden. De belangrijkste factoren hierbij zijn enerzijds de concentratie van de steenvormende stoffen en anderzijds de pH-waarde (zuur-baseverhouding) van de urine. De meest voorkomende urinestenen bij katten zijn struvietstenen, gevolgd door calciumoxalaatstenen. Struviet wordt voornamelijk aangetroffen in alkalische urine, terwijl calciumoxalaat wordt aangetroffen in zure urine. Zorg er daarom als preventieve maatregel voor dat de pH-waarde van de urine van uw kat binnen de norm blijft. Dit kan worden beïnvloed door voeding. Bovendien moet overmatige inname van mineralen worden vermeden. Een mogelijk gevolg van urinestenen kan blaasontsteking zijn. Door de urine te onderzoeken kan de dierenarts het type en de frequentie van de kristallen beoordelen en zo een diagnose stellen.
Ontsteking van de blaas (cystitis)
Een gezonde blaas is nodig om de door de nieren geproduceerde urine op te slaan tot het plassen. Als het geïrriteerd is door een bacteriële infectie of urinestenen, ontstaat er een onaangename ontsteking. En dat is niet alleen vervelend voor de aangedane kat, maar ook voor het baasje. Omdat katten met een blaasontsteking in dit geval de voorkeur geven aan zachte oppervlakken voor het pijnlijk urineren. De bankkussens of het bed worden daarom door huiskatten gemakkelijk omgebouwd tot kattenbak. Een deel van de urine is uiteraard bloederig bij een blaasontsteking, maar dat hoeft niet zo te zijn. De kat zal ook vaker plassen dan normaal. Voor een gerichte behandeling moet de oorzaak van de ontsteking gevonden worden.
Chronisch nierfalen
De werkelijke reden voor nierfalen bij katten blijft vaak onbekend. Er zijn verschillende oorzaken voor hun ontwikkeling, die ook samen voorkomen: toxines, mechanische invloeden, aangeboren afwijkingen, rasgerelateerde neigingen, infecties, urinestenen - deze lijst kan worden voortgezet en is bijna eindeloos. Het trieste van deze ziekte: zelfs de dierenarts heeft het pas in een zeer vergevorderd stadium herkend. Meer dan 50% van de nierfunctie moet verloren gaan. Pas dan treden symptomen en een verandering in het bloedbeeld op. Op deze manier kan de nierinsufficiëntie eindelijk worden herkend. Figuurlijk gesproken werkt een van de twee nieren op dit moment helemaal niet meer. Symptomen van nierfalen kunnen zijn: verlies van eetlust, gewichtsverlies, meer drinken en vaker plassen. Katten met een nierziekte ruiken vaak naar urine. Wanneer een kat ziek wordt, is een vroege behandeling essentieel om een goede kwaliteit van leven te garanderen. Helaas is de ziekte vaak levensbedreigend en nooit te genezen. Het is daarom beter om preventieve maatregelen te nemen.
FLUTD (feline lagere urinewegziekte)
FLUTD is een ontstekingsproces in de lagere urinewegen van de kat. Dit gaat gepaard met stoornissen bij het plassen. Getroffen katten lijden enorm en huilen soms zelfs van de pijn bij het plassen. Soms kan de kat helemaal niet plassen. Dit wordt veroorzaakt door een verstopping in de plasbuis. In dit geval is er een echte noodsituatie en moet de kat zo snel mogelijk naar een dierenarts worden gebracht. Dit soort problemen komen vooral veel voor bij katers. Hun lagere urinewegen zijn aanzienlijk smaller en langer dan die van het vrouwelijke dier.
Vermoedt u een urinewegprobleem bij uw kat of een kater? Dan raden wij u aan om met uw huisdier naar een dierenarts te gaan voor onderzoek en zo nodig behandeling. Het beste is om hem meteen een vers urinemonster te brengen.
Voorkom urinewegaandoeningen
Er zijn veel aanpassingen die u kunt doen bij het houden van een kat om uw lievelingen voor een lange tijd fit en gezond te houden. Bij het kiezen van uw huisdier moet u letten op een gezonde foklijn. Obesitas moet worden vermeden. De belangrijkste factoren voor preventie zijn zeker de wateropname en het dieet van uw kat.
Verhoog de wateropname
Als kattenbezitter moet je er daarom altijd voor zorgen dat je lieveling voldoende en regelmatig drinkt. De normale opname van een kat is ongeveer 50 milliliter water per kilogram lichaamsgewicht per dag. Als de kat meer drinkt, bevordert dit de gezondheid van de urinewegen. Let dus goed op het drinkgedrag van je naaste. Houdt uw kat van stromend water en drinkt hij bijvoorbeeld graag uit de kraan? Een drinkfontein kan de inname helpen verhogen. Het borrelen en spetteren maakt de kat nieuwsgierig en stimuleert het drinken. Houdt uw kat van oud water? Bied het haar dan aan. Zorg er echter voor dat u een goede komhygiëne toepast. De drinkbak moet minimaal één keer per week grondig worden schoongemaakt! Overigens moet de bak met het water op minimaal twee meter afstand van het voer staan, omdat katten instinctief bang zijn dat ouder voer hun water zou kunnen vervuilen en ze aarzelen om het aan te raken als het naast hun voer staat.
Verschillende gemakkelijk toegankelijke kommen en drinkfonteinen rond uw kat stimuleren ook een hoge wateropname. Als uw kat ongewoon dorstig is, kan dit een symptoom zijn van een bestaande urineweg- of stofwisselingsziekte. In dit geval dient u contact op te nemen met een dierenarts.
Pas voeding aan
Wat je ook voedt: let altijd op een goede hygiëne. Zo voorkom je ziektes veroorzaakt door bedorven voedsel. Ook via het voer kan de wateropname verhoogd worden. Nat of vochtig voer bevat meer water dan droogvoer. Maar droogvoer kan nog steeds goed worden gevoerd - zolang het het behoud van een gezonde pH-waarde in de urine bevordert en geen onnodig grote hoeveelheden urinesteenvormende mineralen bevat. Een overaanbod van deze stoffen moet immers worden voorkomen.
Aanvullend diervoeder: pasta's en co.
Speciale voeders bevatten regulerende ingrediënten die kunnen helpen het natuurlijke evenwicht in de urine te behouden en de urinewegen te verzorgen. Zo zijn er lekkere pasta's die je naast het hoofdvoer kunt geven. Of u voedt direct een voer dat is geoptimaliseerd voor de urinewegen. Zo voorkom je het door middel van een dieet. Als uw kat echter al aan een urinewegaandoening lijdt, moet hij speciaal diervoeder krijgen dat is geoptimaliseerd voor zijn ziektebeeld. Dergelijk dieetvoer voor zieke katten moet worden gegeven na diagnose en advies van de dierenarts, maar nooit als preventieve maatregel.
Urinewegaandoeningen: voorkomen is beter dan genezen
Urinewegaandoeningen kunnen langdurig zijn en pijn en angst veroorzaken bij uw kat. Bij het eerste teken moet u het advies van een dierenarts inwinnen. Niet alle urinewegaandoeningen zijn echter te genezen. Preventie is daarom enorm belangrijk. Door een motiverende invloed te hebben op hun drinkgedrag en door ze een uitgebalanceerd dieet te geven, kunt u uw kat helpen gezond te blijven.
